Tjáningarfrelsi Archives

Vókismi gagnrýndur frá vinstri

Sjálfsmyndarstjórnmál (identity politics) og það sem kallað hefur verið „vókismi“ (woke-ism) hafa verið fyrirferðarmikil í stjórnmálum síðustu ára. Þessi tegund stjórnmála hefur fengið gagnrýni úr ýmsum áttum. Mest hefur borið í þessari gagnrýni úr hægri væng stjórnmálanna en færri þekkja til inntaks þeirrar gagnrýni á sjálfsmyndarstjórnmál og vókisma sem kemur úr hinni áttinni; frá hinu sósíalíska vinstri.

By Andri Sigurðsson 12/04/2025Mannréttindi, Orðræða, Tjáningarfrelsi

Kórónuveirufaraldurinn Mannréttindi Tjáningarfrelsi

Líkamar annarra: Lífvald, samfélag og frelsi

Wolf var ekki efasemdamaður frá upphafi. Fyrst trúði hún opinberu frásögninni, óttaðist um sjálfa sig og ástvini sína, en smám saman fór hún að uppgötva hina undarlegu mótsögn milli frásagnarinnar og staðreyndanna. Hún fór að efast um gögnin sem kynnt voru, gagnsemi gagnráðstafananna, hugsa um sálrænan skaða af notkun gríma, sérstaklega fyrir börn, og hún lýsir því hversu hissa hún var að verða vitni að algjörum skorti á gagnrýninni hugsun af hálfu fjölmiðla. Hún uppgötvar hvernig ótti við veiruna hafði breyst í helgisið, þar sem veiran tekur á sig mynd „Satans í lýsingu Miltons."

By Þorsteinn Siglaugsson 05/04/2025Kórónuveirufaraldurinn, Mannréttindi, Tjáningarfrelsi

Gagnrýnin hugsun Mannréttindi Tjáningarfrelsi

Hugvíkkandi eða hugrýmkandi

Ef við ímyndum okkur hugann sem rými má segja að hugvíkkun feli í sér eðlilegt ferli þar sem nýjar dyr opnast af sjálfu sér, á meðan hugrýmkun felur fremur í sér vélræna endurskipulagningu rýmisins, þar sem veggir eru færðir til, fjarlægðir eða byggðir upp eftir hentisemi annarra.

By Halldóra Lillý Jóhannsdóttir 09/03/2025Gagnrýnin hugsun, Mannréttindi, Tjáningarfrelsi

Lýðræði Mannréttindi Tjáningarfrelsi Uncategorized

USAID og NED: Verkfæri bandarískrar heimsvaldastefnu

Bólivía er annað dæmi um hvernig USAID vinnur markvisst gegn lýðræðislega kjörnum stjórnvöldum. Árið 2013 rak Evo Morales, fyrsti frumbyggjaforseti Bólivíu, USAID úr landinu eftir áralanga íhlutun stofnunarinnar í innanríkismálum landsins. Skjöl sem fengin voru í gegnum upplýsingalög (FOIA) sýndu að USAID hafði fjármagnað hópa sem beittu ofbeldi og kyntu undir pólitískt upplausnarástand árið 2008.

By Andri Sigurðsson 06/03/2025Lýðræði, Mannréttindi, Tjáningarfrelsi, Uncategorized

Lýðræði Tjáningarfrelsi Upplýsingafrelsi

Síðasta víglínan

Tjáningarfrelsi er meira en bara lagaleg meginregla; það er undirstaða mannlegra framfara. Það er það sem gerði samfélögum mögulegt að þróast, hugmyndum að fá umræðu og óréttlæti að verða afhjúpað. Án möguleikans á að ögra yfirvöldum getur ekkert samfélag talist frjálst í raun og veru.

By Halldór Haraldsson 22/02/2025Lýðræði, Tjáningarfrelsi, Upplýsingafrelsi

Fjölmiðlar Lýðræði Tjáningarfrelsi

Ríkisfjármagnaðir fjölmiðlar eru ekki frjálsir fjölmiðlar – hugleiðing á útfarardegi Ellerts B. Schram

Þrátt fyrir yfirlýsingar um að stuðla að lýðræði endurspeglar fjármögnun þess á fjölmiðlum í raun áróðursaðferðir kalda stríðsins. Í stað þess að standa vörð um raunverulega fjölmiðlafrelsi virkar USAID sem tæki bandarískrar valdapólitíkur, þar sem fjármögnun blaðamanna og fjölmiðlahópa fer eftir því hvort þeir samræmast hugmyndafræði Washington-stjórnarinnar.

By Arnar Þór Jónsson 08/02/2025Fjölmiðlar, Lýðræði, Tjáningarfrelsi

Lýðræði Tjáningarfrelsi Upplýsingafrelsi

Marka endalok staðreyndavöktunar endurkomu staðreyndanna?

Það er hins vegar áfram stórt áhyggjuefni hvernig risafyrirtæki sem njóta náttúrulegrar einokunarstöðu hafa tök á að stýra umræðunni, stjórna því hvort og hvernig efni hefðbundinna fréttamiðla er komið á framfæri, draga notendur inn í bergmálshella og móta afstöðu þeirra, yfirleitt á grundvelli ógagnsærra algríma.

By Þorsteinn Siglaugsson 29/01/2025Lýðræði, Tjáningarfrelsi, Upplýsingafrelsi

Kórónuveirufaraldurinn Lýðræði Tjáningarfrelsi

Þeir saklausu eru náðaðir

Nú þegar er búið að bjarga manninum sem fjármagnaði sköpun á veiru, og varð moldríkur sem opinber starfsmaður, frá því að svo mikið sem svara fyrir verk sín er ekkert víst að neitt traust sé eftir.

By Geir Ágústsson 22/01/2025Kórónuveirufaraldurinn, Lýðræði, Tjáningarfrelsi

Fjölmiðlar Gagnrýnin hugsun Lýðræði Málfrelsi Mannréttindi Samfélagsmiðlar Skoðanafrelsi Stríð Tjáningarfrelsi Upplýsingafrelsi Upplýsingaóreiða Útilokunarmenning

Hvert er erindi Málfrelsis?

Krossgötur.is eru ritmiðill samtakanna Málfrelsi og þar höfum við í ritnefnd skrifað greinar reglulega sl. 2,5 ár, ásamt því að halda viðburði og taka þátt í þjóðfélagsumræðunni með því að gefa kost á okkur í viðtöl, skrifa skoðanagreinar á helstu fréttamiðlum landsins og fleira. Félagið Málfrelsi var stofnað haustið 2022 af nokkrum hvatamönnum og með…

By Svala Magnea Ásdísardóttir 18/01/2025Fjölmiðlar, Gagnrýnin hugsun, Lýðræði, Málfrelsi, Mannréttindi, Samfélagsmiðlar, Skoðanafrelsi, Stríð, Tjáningarfrelsi, Upplýsingafrelsi, Upplýsingaóreiða, Útilokunarmenning

Fjölmiðlar Gagnrýnin hugsun Gervigreind Lýðræði Málfrelsi Mannréttindi Orðræða Ritskoðun Samfélagsmiðlar Stríð Tjáningarfrelsi Upplýsingafrelsi

Myndband – Framtíð fréttamennsku – viðburður í Þjóðminjasafninu 11 janúar

Málþing félagsins Málfrelsi, með yfirskriftinni „Framtíð blaðamennskunnar - stefnumótandi afl eða gagnrýnin upplýsingamiðlun“, var haldið í lestrarsal Þjóðminjasafnsins þann 11. janúar sl. Svala Ásdísardóttir, formaður félagsins Málfrelsi og ritstjóri Krossgatna ávarpaði fundinn og fagnaði sigri yfir að komin sé viðurkenning á stórfelldri þöggun sem reið yfir samfélagsmiðla í faraldrinum, sbr. yfirlýsingu Mark Zuckerberg, forstjóra Meta/Facebook.…

By Ritnefnd 15/01/2025Fjölmiðlar, Gagnrýnin hugsun, Gervigreind, Lýðræði, Málfrelsi, Mannréttindi, Orðræða, Ritskoðun, Samfélagsmiðlar, Stríð, Tjáningarfrelsi, Upplýsingafrelsi

Fjölmiðlar Gagnrýnin hugsun Orðræða Samfélagsmiðlar Skoðanafrelsi Stríð Tjáningarfrelsi Upplýsingafrelsi

VIÐBURÐUR: Framtíð fréttamennsku

Félagið Málfrelsi boðar til opins fundar í sal Þjóðminjasafnsins við Suðurgötu næstkomandi laugardag 11. janúar klukkan 14. HVER ER FRAMTÍÐ FRÉTTAMENNSKU?- stefnumótandi afl eða gagnrýnin upplýsingamiðlun? Svala Magnea Ásdísardóttir formaður Málfrelsis setur fundinn. Kristinn Hrafnsson fjallar um baráttu Julian Assange og Wikileaks og áhrifin á fréttamennsku til framtíðar. Birgir Guðmundsson, prófessor í fjölmiðla- og stjórnmálafræði…

By Svala Magnea Ásdísardóttir 09/01/2025Fjölmiðlar, Gagnrýnin hugsun, Orðræða, Samfélagsmiðlar, Skoðanafrelsi, Stríð, Tjáningarfrelsi, Upplýsingafrelsi

Samfélagsmiðlar Tjáningarfrelsi Upplýsingafrelsi

Tjónið af ritskoðun Meta

Jafnvel persónuleg reynsla var stimpluð sem „rangupplýsingar“ ef hún stóðst ekki kröfur trúboðanna – og þetta náði fáránlegu stigi þegar umræða um ritskoðunina sjálfa varð tilefni ritskoðunar.

By Josh Stylman og Jeffrey Tucker 08/01/2025Samfélagsmiðlar, Tjáningarfrelsi, Upplýsingafrelsi